Diyabetik retinopati, diyabet hastalığına bağlı olarak gözdeki retina tabakasında meydana gelen hasarla karakterize ciddi bir göz hastalığıdır. Şeker hastalığının bedende yarattığı olumsuz etkiler, gözde de ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Diyabetik retinopati tedavisi için uzmanlaşmış sağlık merkezleri ve retina uzmanları bulunmaktadır. Bu yazıda, diyabetik retinopati hakkında bilinmesi gereken her şeyi, belirtilerinden tedavi yöntemlerine kadar detaylı bir şekilde ele alıyoruz.
İçindekiler
- Diyabetik Retinopati Nedir?
- Diyabetik Retinopati Neden Olur?
- Diyabetik Retinopati Belirtileri Nelerdir?
- Diyabetik Retinopati Nasıl Anlaşılır?
- Diyabetik Retinopati Kimlerde Görülür?
- Diyabetik Retinopati Evreleri
- Diyabetik Retinopati Bitkisel Tedavi ile Geçer Mi?
- Diyabetik Retinopati Tedavisi Nasıl Yapılır?
- Diyabetik Retinopati Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Diyabetik Retinopati Nedir?
Diyabetik retinopati, diyabet hastalarının retinasındaki kan damarlarının zarar görmesi sonucu gelişen bir hastalıktır. Retina, görme işlevinin gerçekleşmesi için hayati öneme sahip hassas bir dokudur. Diyabetik retinopati durumunda bu damarlar kanayabilir, sızıntı yapabilir veya tıkanabilir. Retinada meydana gelen bu sorunlar zamanla görme kaybına yol açabilir.
Makula adı verilen sarı nokta bölgesinin etkilenmesi durumunda bulanık görme şikâyetleri ortaya çıkar. Hastalık sinsice ilerleyerek ileri evreye kadar belirgin bir belirti vermeyebilir. Bu nedenle diyabet hastalarına düzenli göz muayenesi yaptırmaları önerilir.
Diyabetik Retinopati Neden Olur?
Diyabetik retinopatinin temel nedeni, yüksek kan şekerinin retina damarlarında yarattığı hasarlardır. Kan şekerinin kontrolsüz şekilde yükselmesi şu durumlara yol açabilir:
- Kılcal Damar Hasarı: Retinadaki küçük damarların tıkanması veya genişlemesi.
- Sızıntılar ve Kanamalar: Tıkanan damarların zayıflayarak sıvı veya kan sızdırması.
- Ödem Gelişimi: Retina çevresinde biriken sıvılar görme kaybına neden olabilir.
Bu sorunlar retinada hasar oluşturarak görme yetisinin ciddi şekilde azalmasına yol açabilir.
Diyabetik Retinopati Belirtileri Nelerdir?
Diyabetik retinopati erken dönemde belirti vermeyebilir, ancak ilerleyen evrelerde şu belirtiler ortaya çıkabilir:
- Görüşte dalgalanmalar ve bulanıklık.
- Görüş alanında gölgeli veya karanlık noktalar.
- Gözde sinek uçuşması gibi hareketli lekeler.
- Renkleri olduğundan farklı görmek.
- Görme kaybı veya ciddi görüş azalması.
- Göz ağrısı.
Bu belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden bir retina uzmanına başvurulması önemlidir.
Diyabetik Retinopati Nasıl Anlaşılır?
Diyabetik retinopati belirtileri, diğer göz hastalıklarıyla benzerlik gösterebilir. Bu nedenle kesin teşhis, detaylı bir göz muayenesi ve ileri görüntüleme yöntemleri ile konulabilir. Diyabet hastalarının düzenli aralıklarla göz doktoruna başvurarak muayene yaptırması, bu hastalığın erken teşhisi için gereklidir.
Diyabetik Retinopati Kimlerde Görülür?
Diyabetik retinopati riski taşıyan bireyler şunlardır:
- Uzun süredir diyabet hastası olan kişiler.
- Kan şekeri kontrolünü düzenli yapmayan veya ilaçlarını aksatanlar.
- Yüksek hemoglobin A1C düzeyine sahip bireyler.
- Kolesterol seviyesi yüksek veya hipertansiyon hastası kişiler.
- Sigara kullanan bireyler.
Bu gruptaki bireylerde, diyabetik retinopati gelişme riski daha fazladır.
Diyabetik Retinopati Evreleri
Diyabetik retinopati iki temel evrede incelenir:
- Erken Retinopati: Retinadaki damar duvarlarının zayıflaması ve sızıntılar sonucu sıvı birikmesi görülür. Makula ödemi oluşabilir ve görme kalitesi bozulabilir.
- İleri Retinopati: Retinada anormal damar oluşumları gelişir. Bu damarlar çekilmeler yaratarak retina yırtığı veya retina dekolmanına neden olabilir. Ayrıca glokom riski artar.
Her iki evrede de erken teşhis, kalıcı görme kaybını önlemek için büyük önem taşır.
Diyabetik Retinopati Bitkisel Tedavi ile Geçer Mi?
Diyabetik retinopatinin bilinen herhangi bir bitkisel tedavisi yoktur. Bu tür yöntemler bilimsel dayanaklardan yoksundur ve tedavi yerine anafilaktik şok gibi ciddi yan etkilere neden olabilir. Tedavi yalnızca tıbbi yöntemlerle yapılmalıdır.
Diyabetik Retinopati Tedavisi Nasıl Yapılır?
Diyabetik retinopati tedavisi, hastalığın evresine göre değişiklik gösterir:
- Erken Dönem Tedavisi: Diyabet kontrolü sağlanır ve düzenli göz muayeneleri ile takip yapılır. Bu dönemde başka bir müdahaleye gerek kalmayabilir.
- İleri Dönem Tedavisi:
- Göz İçi Enjeksiyonlar: Anti-VEGF ilaçlarla anormal damar oluşumu engellenir.
- Lazer Tedavisi: Hasarlı damarları kapatmak için uygulanır.
- Cerrahi Müdahale: Vitrektomi adı verilen operasyon ile kanama ve sıvı birikimi temizlenir.
Tedavi sürecinin başarı oranı, hastalığın ne kadar erken teşhis edildiğiyle doğrudan ilişkilidir.
Diyabetik Retinopati Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Ameliyat genellikle lokal veya genel anestezi altında gerçekleştirilir. Vitrektomi adı verilen bu işlemde, vitreus sıvısı, kanamalar ve çekinti yapan zarlar temizlenir. Ameliyat sonrası hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir ve bir hafta içinde gündelik hayatlarına dönebilir.
